The ‘F’ word: Kunnen we nu eens stoppen met vrouwen vertellen wat ze moeten doen?

The ‘F’ word. Ik gebruik het niet graag. Niet alleen omdat het een beladen woord is en omdat het voor iedereen wat anders betekent, maar vooral omdat het te pas en te onpas wordt gebruikt om de positie van de vrouw in de maatschappij te ‘verdedigen’. Ongeacht over welke positie er wordt gesproken en of de vrouw in kwestie überhaupt wordt betrokken in de ongoing discussie. Ik heb het natuurlijk over feminisme.

Angry mom vs. Pseudo-intellectual

Laten we voorop stellen dat dit geen bombastische blogpost wordt waarin ik de betekenis van feminisme haarfijn uitleg, mannen verketter, en mannenhaters idoliseer, waarna ik eindig met een well timed mic drop. Neen. Met deze blogpost wil ik vooral een ander perspectief bieden waarin ik uiteenzet wat er mis is met het huidige beeld van feminisme waarin vooral wordt verteld wat vrouwen zouden moeten willen. Dit gaat mij veel verder en dieper dan the ‘F’ word. Dit is een ode aan alles en iedereen die maar al te graag vrouwen willen vertellen wat ze moeten doen om de wereld beter te maken. De drang om dit te schrijven, komt voort uit een column die ik onlangs heb gelezen in de Volkskrant. De column in kwestie is geschreven door een zekere privileged well-to-do pseudo-intellectual wiens achternaam rijmt op ‘Schimmelpik’. Ok, nu begint het misschien wel aardig te klinken als een angry mom rant, maar so be it. This mom be angry and she needs to rant.

In zijn column beschrijft het heerschap zijn waargenomen probleem met wat hij noemt de ‘deeltijddecadentie’, waar Nederlandse vrouwen maar al te graag in vertoeven. De aanleiding voor zijn privileged white man rant is het wederom breeduit in de media aangehaalde clickbait: de loonkloof tussen mannen en vrouwen. Hier valt van alles over te zeggen. Van onderzoeken waaruit blijken dat vrouwen in this day and age nog altijd minder loon krijgen dan mannen voor het verrichten van hetzelfde werk door genderdiscriminatie tot aan waarom het logisch is dat vrouwen minder verdienen dan mannen, omdat ze er zelf voor kiezen om alsmaar parttime te blijven werken. Met name de volgende passage uit de column is bij mij in het verkeerde keelgat geschoten en aanleiding tot mijn tirade.

Uit de column “Onze deeltijddecadentie is het ultieme Nederlandse taboe”, De Volksrant, 24 november 2019

Drie hoeraatjes voor deeltijddecadentie!

De schrijver van de column somt aan het begin van zijn pleidooi niet onderbouwde feiten op, zoals ‘wanneer vrouwen slechts één uur meer in de week zouden werken, de personeelstekorten in de zorg en in het onderwijs worden opgelost’. Hoe dan? Moeten vrouwen die tekorten in de zorg en onderwijs gaan opvangen? Hoe zit het dan met de andere male dominated sectoren, zoals tech en ICT, waar we ook maar al te graag meer vrouwen zouden willen zien domineren? Ga je dat ook oplossen door vrouwen maar meer te laten werken?

De werkelijkheid voor vrouwen die de keuze voor fulltime opvoeder hebben gemaakt, gaat veel verder dan enkel de economische compensatie die daarbij gemoeid is. Wat dacht je van het in goede banen willen leiden van je huishouden? Een constante aanwezigheid willen zijn voor je kinderen voordat ze volledig zelfstandig door het leven kunnen en ze in hun tumultueuze reis naar volwassenheid een gelukkige moeder gunnen die niet overal achteraan rent, maar nergens echt grip op heeft? Voor sommige moeders is een fulltime of parttime baan weliswaar zinvoller en gemakkelijker te combineren met het ouderschap en alles daaromheen, dan voor andere moeders. Als er echter alleen wordt gekeken naar de directe bijdrage van vrouwen op de Nederlandse welvaart in de vorm van het aantal uren dat ze werken, dan reduceren we de vrouw, neen de mens, tot een mean lean working machine. We negeren dan alles wat het leven nog meer te bieden heeft buiten het werk om. Sorry hoor, dan ben ik maar de ‘schijnprogressieveling’, waar Schimmelschrijver naar sneert, die vindt dat zowel mannen als vrouwen minder zouden moeten werken. Ik zeg, drie hoeraatjes voor de deeltijddecadentie!

Laat mannen ook inleveren

Laten we verder gaan op de welvaarttoer. Stel dat we enkel de welvaart laten leiden in onze levensbeslissingen en onze bijdrage aan de Nederlandse economie uitgedrukt in het aantal gewerkte uren o zoveel belangrijker vinden than anything else, hoe verklaar je dan dit onderzoek van voorlichtingsinstituut Nibud en Women Inc.? Hieruit blijkt dat gezinnen waarbij zowel de man als de vrouw vier dagen per week werken financieel meer te besteden hebben dan gezinnen waarin alleen de vrouw minder uren werkt. Voorwaarde van dit gegeven is wel dat, en nu komt het, mannen en vrouwen ongeveer evenveel verdienen. Als we die feiten willen nalopen, dan moeten mannen en vrouwen evenveel loon ontvangen voor hetzelfde soort werk, en dat is nog lang niet altijd het geval. Dan komen we toch weer terug op genderdiscriminatie die ten grondslag ligt aan de loonkloof tussen mannen en vrouwen, en niet enkel de zogenoemde deeltijddecadentie die in Nederland heerst. Daarnaast moet het voor mannen ook gemakkelijker worden om ouderschapsverlof op te nemen om zorg te dragen voor de kinderen. Uit dit artikel blijkt echter dat werkgevers het vooral moeilijk maken voor mannen om ouderschapsverlof op te nemen, omdat ze verwachten dat hun vrouwen de zorg voor kinderen volledig op zich kunnen nemen. De genderdiscriminatie gaat dus in op zowel mannen als vrouwen en kan niet zomaar over het hoofd worden gezien in favour of meer werken ergo meer welvaart als we het gaan hebben over de economische zelfredzaamheid van de vrouw.

Dat vrouwen bij de komst van een telg moeten inleveren op hun loon en daarmee economische zelfredzaamheid, wordt ook benadrukt in dit artikel in De Correspondent, waar wordt gesproken over de ‘babyboete’. De zogeheten child penalty duidt op de inkomensongelijkheid tussen mannen en vrouwen, die alleen vrouwen in heterostellen treffen nadat zij hebben gebaard. Mannen draaien niet op voor deze babyboete, omdat ze in de meeste gevallen zich niet geroepen voelen om meer zorg te dragen voor de kinderen waar een vrouw dat wel doet. In dit artikel concludeert Correspondent Tamar Stelling ook (met gelukkig veel meer woorden en onderbouwing dan Schimmelpaard) dat vrouwen meer zouden moeten werken om de loonkloof tussen mannen en vrouwen op de arbeidsmarkt te dichten. Maar dan benoemt ze het feit dat de babyboete nagenoeg niet geldt bij lesbische stellen. De vrouw die heeft gebaard levert in het begin wel wat in op haar loon, maar daarna wordt de inkomensongelijkheid weggewerkt. Hoe is dat dan wel mogelijk bij lesbische stellen en niet bij heterostellen? Om die vraag te beantwoorden, moet ik toch echt wel ‘de heilige graal van het feminisme’ aanhalen en concluderen dat het dus ook voor mannen mogelijk moet zijn om zich te vertoeven in de deeltijddecadentie, zodat ook de economische bijdrage van zowel de man als de vrouw gelijk blijft evenals de bijdrage die beide ouders leveren aan het opvoeden van de kinderen.

Voor wie maken we keuzes?

En wat als een vrouw er bewust voor kiest om fulltime moeder te zijn terwijl haar man of partner haar daarin (financieel) ondersteunt? Is ze dan minder feminist of telt ze minder mee in de samenleving, omdat ze niet actief die loonkloof probeert te dichten door zich kapot te werken voor een paycheck? Heeft de huisvrouw dan geen werk, omdat ze geen of minder geld in het laatje brengt? In dit artikel van Mother.ly is onderzocht hoeveel uren stay-at-home-moms (sahms) gemiddeld per week werken. Het antwoord? 96 uur per week, wat neer komt op een jaarsalaris van $162,581. Moeder zijn (en vader zijn for that matter) is levenswerk, of je dat nu parttime of fulltime doet. Het houdt niet op zodra je de deur dicht doet of naar de WC gaat (probeer maar eens naar de WC te gaan met die veeleisende, onredelijke koters).

Veel mensen zien daarom de keuze voor thuisblijven met de kinderen als een keuze waarbij het belang van een ander (de kinderen) bovenop het eigenbelang wordt geplaatst. En ja, voor het maken van die keuze dient er financieel te worden ondersteund door de partner, vaak man, de hoofdkostwinner van het gezin. Of dat in de werkelijkheid egoïstisch is? Misschien. Maar je hoort ook moeders die zeggen: “Ik moet voor mezelf blijven werken, anders ben ik geen leuke moeder voor mijn kind.” Is dit dan ook egoïstisch? Dat vrouwen in staat zijn zelf de keuze te maken tussen fulltime moederen, deeltijd werken of fulltime werken met of zonder kinderen is wat feminisme in my humble opinion onderschrijft. Iets om te vieren en te eren. Geen statistieke gegevens of omhooggevallen privileged white men met meer aanhang naar staatskapitalisme vertellen mij wat ik moet doen met mijn tijd of waar mijn prioriteiten liggen als vrouw en moeder. In fact, kunnen we nu eens stoppen met vrouwen vertellen wat ze moeten doen? Kunnen we het daarover hebben en ook dat een doel maken van feminisme anno nu? Ik sta voor kiesrecht in alle aspecten en fases van het leven van een vrouw. Dat, en dat anderen onze beslissingen niet voor ons maken, is naar mijn mening de essentie van the ‘F’ word. Angry mom out. Peace. *mic drop*. (Ja, ok, toch wel die well-timed mic drop. Omdat ik het zo leuk vind om mics te droppen en dat well te timen. Ok, angry mom nu echt out).